Voortplanting

Op dit deel van de website vindt je zoveel mogelijk informatie over de voortplanting van een kameel. We gaan het hebben over de bronstcyclus, de paring, de dracht en het werpen van de jongen. Kamelen worden om de 20 tot 25 dagen bronst. Dat is de tijd dat ze het meest paringsrijp zijn.

Geslachtsherkenning en manier van voortplanten

In het wild leven kamelen in kuddes van maximaal enkele tientallen dieren. Deze groepjes bestaan uit vrouwtjes en jonge dieren onder leiding van een hengst. Andere mannetjes vormen afzonderlijke hengstengroepjes. In de paartijd kunnen de mannetjes flink vechten om de vrouwtjes. In die tijd wrijven ze vaak met de achterkant van hun kop tegen hun bulten. Ze verspreiden zo een sterk ruikende stof uit een klier op de kop. Ook brullen ze veel. Bij een gevecht met een ander, probeert een mannetje zijn hals over die van een tegenstander heen te slaan en hem zo naar beneden te drukken.

 

De paring vindt liggend plaats. Na een draagtijd van ongeveer 13 maanden baart het vrouwtje over het algemeen één jong. In verhouding tot andere hoefdieren is het jong traag, het duurt enkele uren voor het kan staan terwijl het bij andere hoefdieren slechts enkele minuten duurt. Op een leeftijd van ongeveer 5 jaar zijn ze volwassen.

Bronstcyclus

De bronstijd van een kameel bestaat niet uit duidelijke fases. Gedurende de fase van 28 dagen hangt de ovulatie compleet af van het follikel. Follikels rijpen in 6 dagen en volgroeien in 13 dagen. De ovulatie is niet spontaan en vereist de stimulans van de geslachtsgemeenschap.

 

De bronsttijd van kamelen is meestal van december tot april, maar kan ook daarbuiten vallen. De merries zijn in de bronsttijd onrustig. Hengsten zijn meestal agressief, plassen meer en slaan met hun staart in de urine. Tijdens het paren liggen de benen van de kamelen op de buik. De hengst brult tijdens het paren.

Bevruchting en wijze van voortplanting

Vrouwtjes worden met 3 tot 4 jaar geslachtsrijp, mannetjes met 5 tot 6 jaar.

De kameel wordt inwendig bevrucht. Dat betekent dat de hengst met zijn penis bij de merrie binnen komt en zijn sperma loost. Dit gebeurt liggend. Het eicel van de merrie wordt dan bevrucht en hieruit groeit binnen 13 maanden en kamelenjong uit.

Na de 13 draagtijd is het kamelenjong klaar om geboren te worden.

Het paringsritueel

Kamelen zijn de enige zoogdieren die knielend paren. Het is misschien een gek gezicht, maar nog gekker, en voor ons bepaald onaantrekkelijk, is de manier hoe de kameel indruk op zijn dame wil maken.  Penetrant geurend zweet staat in zijn nek, het schuim loopt hem van de lippen, met zijn staart zweept hij zijn urine wild in het rond en, tot afschuw van veel mensen,  blaast hij zijn tong op tot een grote paarsachtige ballon die hij met een blubberend geluid weer leeg laat lopen.  De dame raakt geïmponeerd door al die opwindende geuren en geluiden  en besluit of ze hem al dan niet toelaat.

Dat is niet altijd de bedoeling. Een belangrijke regel bij veel kamelen fokkers is:  1 jaar drachtig, 1 jaar zogen en dan 1 jaar leeg. Zodat de merrie bij kan komen en volledig inzetbaar is voor het werk. Want met een zwangere kameel moet je voorzichtig zijn. Je mag haar niet te zwaar belasten, niet te veel laten draven en al helemaal niet laten galopperen. Is de zwangerschap gevorderd, dan wordt het knielen ook lastig voor haar.

De dracht

Draagtijd: ongeveer 13 maanden.

Worpgroote: over het algemeen 1 jong per worp.

De draagtijd duurt 406 dagen, dat is 13 tot 14 maanden. Daarna wordt er 1 jong geworpen (zelden een tweeling).

Geboorteproces

Geboorte

Na de drachtperiode wordt er 1 jong geboren. Een tweeling is erg zeldzaam. Kamelen worden meestal tussen februari en juni geboren. Je kunt aan de uiers zien wanneer er een jong geboren gaat worden. De uiers zijn dan opgezwollen. De geboorte gebeurt zijdelings en duurt meestal niet lang. De voorbenen verschijnen eerst en daarna de snuit. Om het vruchtvlies kapot te maken trappelt het veulen. Een pasgeboren kamelenjong weegt ongeveer 30 tot 60 kg.

Zorg voor de jongen

In verhouding tot andere hoefdieren is het jong traag. Het duurt enkele uren voor het kan staan terwijl het bij andere hoefdieren slechts enkele minuten duurt. Op een leeftijd van 5 jaar zijn ze volwassen.

 

Na de geboorte bekommert de moeder zich niet om het jong. Pas als het jong geluid maakt zal de merrie proberen het jong te stimuleren om te gaan staan. Dit doet ze door met haar voorbeen tegen het jong te duwen. Het jong kan nog niet meteen lopen. Dat het pas na minstens een uur. De zoogtijd van kamelen is ongeveer 1 tot 2 jaar.

Het verlaten van de kudde

Het is bij kamelen niet gebruikelijk om meerdere hengsten in 1 kudde te laten lopen. In het wild is het dus normaal voor de hengsten om na 2 jaar de kudde te verlaten. In gevangenschap is dat echter anders. Dan worden ze meestal tot een leeftijd van 5 jaar gemiddeld bij de kudde gelaten.

Vrouwen blijven hun leven lang bij de kudde.

Ziekte en aandoeningen

Op dit moment zijn er weinig tot geen ziekte van een kameel bekent.

Wel is er het MERS-virus ontdekt. Dit is een virus dat overdraagbaar is van kameel op mens. Deze ziekte heeft in het midden-oosten al veel mensen van het leven beroofd.

 

Het MERS virus leidt tot vervelende ontstekingen aan de luchtwegen. Het virus werd op 24 september 2012 voor het eerst beschreven. In mei 2014 is de ziekte voor het eerst in Nederland gediagnosticeerd.

Hormonale castratie

Je kan ervoor kiezen een hengst hormonaal te laten castreren. Daarmee kan de eigenaar er ieder jaar voor kiezen of hij zijn hengst bronstig wil laten worden of niet.

Een hengst heeft dan 2 injectie improvac nodig van 5 milliliter voordat de bronst begint. Er moet minimaal een maand tussen de 2 injecties zitten. Na de tweede injectie moet de Improvac een jaar werken.

Overzicht van paring tot geboorte

Over het moederdier

Over het mannelijk dier